Mới đây, Chính phủ đã cho ban hành Nghị định số 95/2021/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu dựa trên việc sửa đổi, bổ sung, một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP có một số điểm mới đáng chú ý. Nổi bật nhất chính là việc điều hành giá xăng dầu được thay đổi thành 3 lần/tháng cùng thay đổi cách tính mức giá cơ sở của xăng dầu theo cách tính mới. Quá trình điều chỉnh này sẽ bắt đầu được áp dụng từ 2/1/2022.
Trước tiên là việc điều chỉnh cách tính mức giá cơ sở của xăng dầu. Theo đó, việc tính mức giá cơ sở sẽ được dựa trên cơ cấu tỷ trọng giữa lượng sản xuất trong nước và lượng nhập khẩu từ nước ngoài để tạo sự cân đối và cách tính khách quan. Trước đây, giá bán xăng dầu cơ sở chỉ được tính dựa trên mức giá nhập khẩu của thị trường, khiến việc điều chỉnh gặp nhiều khó khăn mỗi khi có biến động.
Về cách tính cụ thể, giá cơ sở xăng dầu sẽ được xác định bằng (=) giá xăng dầu từ nguồn nhập khẩu tư nhân với (x) tỷ trọng (%) sản lượng xăng dầu từ nguồn nhập khẩu cộng với (+) giá xăng dầu từ nguồn sản xuất trong nước nhân với (x) tỷ trọng (%) sản lượng xăng dầu sản xuất trong nước.
Riêng với xăng sinh học (E5, E10), việc tính giá cơ sở sẽ được tính thêm tỷ lệ % theo thể tích xăng không chì và tỷ lệ % theo thể tích của Ethanol được nhập khẩu và mua từ nguồn trong nước theo tỷ lệ nhất định.
Đối với việc thay đổi chu kỳ điều hành giá xăng dầu, quá trình điều chỉnh sẽ được rút ngắn thành 10 ngày/lần, tương ứng với 3 lần/tháng, thay thế cho chu kỳ 15 ngày/lần như hiện tại. Cụ thể, thời gian điều hành giá xăng dầu sẽ được áp dụng vào các ngày mùng 1, ngày 11, và ngày 21 hàng tháng. Nếu các kỳ điều hành trùng vào ngày nghỉ, ngày lễ thì thời gian điều chỉnh giá lùi sang ngày làm việc tiếp theo. Trường hợp kỳ điều hành trung vào dịp Tết Nguyên đán, thời gian điều hành được lùi sang kỳ điều hành tiếp theo.
Nếu thị trường xăng dầu xảy ra biến động bất thường, có khả năng ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế xã hội, Bộ Công Thương cần báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định thời gian điều chỉnh. Đối với trường hợp giá cơ sở bị tăng cao trên 10% so với mức giá liền kề trước đó hoặc gây biến động lớn tới tình hình phát triển kinh tế xã hội, Thủ tướng sẽ quyết định biện pháp điều hành trên cơ sở báo cáo của Bộ Công thương.
